మధుమేహం పురుషులు మరియు స్త్రీలలో సంతానోత్పత్తిని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుంది

Reviewed By: Dr. Pala Keerthi, fertility specialist at Ferty9 Fertility Clinic, Visakhapatnam

మీరు మధుమేహంతో గర్భం దాల్చడానికి కష్టపడుతున్నారా? సమస్యను అధిగమించడానికి మధుమేహం మరియు సంతానోత్పత్తి మధ్య సంబంధాన్ని అర్థం చేసుకోవడం మొదటి అడుగు.

మధుమేహం మరియు సంతానోత్పత్తి మధ్య సంబంధం

మధుమేహం అనేది రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను ప్రభావితం చేసే ఒక వైద్య పరిస్థితి. ఇది మీ రోజువారీ జీవితాన్ని మాత్రమే కాకుండా మీ సంతానోత్పత్తి ఆరోగ్యాన్ని కూడా ప్రభావితం చేస్తుంది. మధుమేహం పురుషులు మరియు స్త్రీలలో హార్మోన్ల అసమతుల్యత మరియు శారీరక సమస్యలకు కారణమవుతుంది, ఇది గర్భం దాల్చే మార్గాన్ని అడ్డుకుంటుంది.

పురుషులు మరియు స్త్రీల సంతానోత్పత్తిపై మధుమేహం యొక్క ప్రభావాన్ని చర్చిద్దాం, పురుష మరియు స్త్రీ సంతానోత్పత్తి, మధుమేహాన్ని నిర్వహించడం మరియు ART (సహాయక పునరుత్పత్తి సాంకేతికతలు) గురించి తెలుసుకుందాం. ఇది మధుమేహం మరియు సంతానోత్పత్తిపై దాని ప్రభావం యొక్క సంబంధాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది. అలాగే, వారి పునరుత్పత్తి ఆరోగ్యాన్ని ఎలా కాపాడుకోవాలో కొత్త విషయాలు తెలుసుకోవడానికి ఉపయోగపడుతుంది.

మధుమేహం మరియు దాని రకాలను నిర్వచించడం

మధుమేహం అనేది రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు పెరగడంతో సంబంధం ఉన్న దీర్ఘకాలిక జీవక్రియ రుగ్మత. మధుమేహంలో ప్రధానంగా రెండు రకాలు ఉన్నాయి:

1. మొదటి రకం మధుమేహం (టైప్ 1 డైయాబెటిస్):
   • ఇది ఒక స్వయం నిరోధక(ఆటో ఇమ్యూన్) స్థితి
   • శరీరం ఇన్సులిన్‌ను ఉత్పత్తి చేయదు
   • సాధారణంగా బాల్యంలో లేదా కౌమారదశలో నిర్ధారణ అవుతుంది
2. రెండవ రకం మధుమేహం (టైప్ 2 డైయాబెటిస్ ):
   • శరీరం ఇన్సులిన్‌కు నిరోధకతను చూపుతుంది
   • ఇది చాలా సాధారణ రకమైన మధుమేహం
   • తరచుగా పెద్ద వయస్సులో అభివృద్ధి చెందుతుంది

రక్తంలో చక్కెర మోతాదులు

మధుమేహం మరియు పునరుత్పత్తి ఆరోగ్యం మధ్య సంబంధం

మధుమేహం పురుషులు మరియు స్త్రీల పునరుత్పత్తి ఆరోగ్యంపై గణనీయమైన ప్రభావం చూపుతుంది. అధిక రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు:

• హార్మోన్ల ఉత్పత్తి మరియు నియంత్రణను ప్రభావితం చేయవచ్చు.
• పునరుత్పత్తి అవయవాల యొక్క రక్త నాళాలు మరియు నరాలను దెబ్బతీస్తాయి.
• అంటువ్యాధుల ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
• ఆక్సీకరణ ఒత్తిడిని కలిగిస్తాయి, ఇది స్పెర్మ్ మరియు గుడ్డు నాణ్యతను ప్రభావితం చేస్తుంది.

మధుమేహం స్త్రీ సంతానోత్పత్తిని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుంది?

మొదటి లేదా రెండవ రకం మధుమేహంతో బాధపడుతున్న మహిళలకు, సంతానోత్పత్తి అనేక సవాళ్లతో ప్రభావితం కావచ్చు. మధుమేహం స్త్రీ పునరుత్పత్తి ప్రయాణాన్ని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుందో తెలుసుకుందాం:

స్త్రీ సంతానోత్పత్తిపై ప్రభావం:

“హార్మోన్ల సమతుల్యతపై మధుమేహం యొక్క ప్రభావం”

• క్రమం తప్పని రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలు హార్మోన్ల సమతుల్యతను దెబ్బతీస్తాయి.
• ఈస్ట్రోజెన్ మరియు ప్రొజెస్టెరాన్ ఉత్పత్తికి ఆటంకం కలిగిస్తుంది.
• క్రమం లేని లేదా ఋతు చక్రం పూర్తిగా ఆగిపోవడానికి దారితీస్తుంది.
• అండోత్పత్తిని అంచనా వేయడం మరియు గర్భం దాల్చడం కష్టం అవుతుంది.
• రెండవ రకం మధుమేహం ఉన్న మహిళల్లో పిసిఒఎస్ వచ్చే అవకాశం ఎక్కువ.
• ఇన్సులిన్ నిరోధకత వల్ల హార్మోన్ల అసమతుల్యతలు తీవ్రమవుతాయి, ఇది అండోత్పత్తిని నిరోధిస్తుంది.
• నియంత్రించని రక్తంలో చక్కెర స్థాయిల కారణంగా ప్రారంభ గర్భస్రావం అయ్యే ప్రమాదం పెరుగుతుంది.
• మధుమేహం ఉన్నవారిలో గర్భం దాల్చడానికి ఎక్కువ సమయం పట్టడం వల్ల గర్భం దాల్చడంలో ఆలస్యం జరుగుతుంది.

గర్భంపై ప్రభావం

మధుమేహం ఉన్న మహిళలకు గర్భధారణ సమస్యలు

• నియంత్రించని రక్తంలో చక్కెర స్థాయిల కారణంగా ప్రారంభ గర్భస్రావం అయ్యే ప్రమాదం పెరుగుతుంది.
• మధుమేహం ఉన్నవారిలో గర్భం దాల్చడానికి ఎక్కువ సమయం పట్టడం వల్ల గర్భం దాల్చడంలో ఆలస్యం జరుగుతుంది.
• గర్భధారణ మధుమేహం: ఇంతకు ముందు మధుమేహం లేని మహిళలకు గర్భధారణ సమయంలో ఇది అభివృద్ధి చెందుతుంది.
• అధిక రక్తపోటు కారణంగా మూత్రపిండాలు మరియు కాలేయం వంటి అవయవాలు దెబ్బతినే ప్రమాదం పెరుగుతుంది.
• ఇంతకు ముందే మధుమేహం ఉన్న మహిళలకు ఈ తీవ్రమైన పరిస్థితి వచ్చే ప్రమాదం ఎక్కువ.

మధుమేహం మరియు పురుషుల సంతానోత్పత్తి

మధుమేహం పురుషుల సంతానోత్పత్తిని కూడా ప్రభావితం చేస్తుంది. పురుషుల సంతానోత్పత్తిని ప్రభావితం చేసే అంశాలను చర్చిద్దాం:

సంతానోత్పత్తిపై ప్రభావం:

• అంగస్తంభన లోపం: మధుమేహం రక్త నాళాలు మరియు నరాలను దెబ్బతీయగలదు, దీనివల్ల పురుషుల్లో అంగస్తంభనను నిలబెట్టుకోలేకపోవడం జరుగుతుంది. ఇది లైంగిక సంపర్కానికి మరియు సహజంగా గర్భం దాల్చడానికి కష్టతరం చేస్తుంది.
• రెట్రోగ్రేడ్ స్ఖలనం: మధుమేహం వల్ల నరాల దెబ్బతినడం వలన వీర్యం బయటకు రాకుండా వెనుకకు మూత్రాశయంలోకి వెళ్ళిపోతుంది.
• తక్కువ వీర్య కణాల నాణ్యత: మధుమేహం వీర్య కణాల నాణ్యత యొక్క వివిధ అంశాలపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుంది, అవి:
  • మధుమేహం ఉన్న పురుషుల్లో వీర్య కణాల సాంద్రత తక్కువగా ఉండవచ్చు.
  • వీర్య కణాలు సమర్థవంతంగా కదలగల సామర్థ్యం దెబ్బతినవచ్చు.
  • వీర్య కణాల ఆకారం మరియు నిర్మాణం అసాధారణంగా ఉండవచ్చు.
  • మధుమేహం ఉన్న పురుషుల్లో వీర్య కణాల జన్యు పదార్థానికి నష్టం కూడా ఎక్కువగా ఉండవచ్చు.
• హార్మోన్ల అసమతుల్యతలు: మధుమేహం కొన్నిసార్లు టెస్టోస్టెరాన్ ఉత్పత్తిని ప్రభావితం చేస్తుంది, ఇది పురుషుల లైంగిక పనితీరు మరియు వీర్య కణాల ఉత్పత్తికి కీలకమైన హార్మోన్.

మధుమేహులు ఎదుర్కొనే సాధారణ సంతానోత్పత్తి సవాళ్లు

మధుమేహులు తరచుగా అనేక సంతానోత్పత్తి సవాళ్లను ఎదుర్కొంటారు:

• కొన్ని రకాల హార్మోన్ల అసమతుల్యతలు
• మహిళల్లో క్రమం లేని ఋతు చక్రాలు
• పురుషుల్లో అంగస్తంభన లోపం
• తక్కువ వీర్య కణాల నాణ్యత మరియు చలనశీలత
• గర్భస్రావం అయ్యే ప్రమాదం ఎక్కువ
• గర్భధారణ సమయంలో సమస్యలు

ఈ సవాళ్లు గర్భం దాల్చడాన్ని మరింత కష్టతరం చేస్తాయి మరియు గర్భధారణ సంబంధిత సమస్యల ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి. అయితే, మధుమేహాన్ని సరిగ్గా నిర్వహించడం మరియు తగిన సంతానోత్పత్తి చికిత్సలతో, చాలా మంది మధుమేహులు విజయవంతంగా గర్భం దాల్చగలరు మరియు ఆరోగ్యకరమైన గర్భాలను కలిగి ఉండగలరు.

సంతానోత్పత్తిని పెంచడానికి జీవనశైలి మార్పులు

ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని అలవర్చుకోవడం మధుమేహం ఉన్నవారిలో సంతానోత్పత్తి ఫలితాలను బాగా మెరుగుపరుస్తుంది:

• సమతుల్య ఆహారం: తృణధాన్యాలు, తక్కువ కొవ్వు ఉన్న ప్రోటీన్లు, పండ్లు మరియు కూరగాయలపై దృష్టి పెట్టండి.
• క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం: వారానికి 150 నిమిషాల మధ్యస్థ-తీవ్రత కలిగిన శారీరక శ్రమ కోసం లక్ష్యంగా పెట్టుకోండి.
• ఒత్తిడి నిర్వహణ: ధ్యానం లేదా యోగా వంటి విశ్రాంతి పద్ధతులను పాటించండి.
• ఆరోగ్యకరమైన బరువును నిర్వహించడం: 18.5 మరియు 24.9 మధ్య BMI (బాడీ మాస్ ఇండెక్స్) ని చేరుకోండి మరియు నిర్వహించండి.
• ధూమపానం మానేయడం మరియు మద్యపానం పరిమితం చేయడం.

మందులు మరియు చికిత్సలు

సరియైన మధుమేహం నిర్వహణలో తరచుగా రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను నియంత్రించడానికి మరియు సంతానోత్పత్తిని మెరుగుపరచడానికి మందులు ఉంటాయి:

• మెట్‌ఫార్మిన్: ఇది మీ శరీరం ఇన్సులిన్‌కు స్పందించేలా చేస్తుంది, ఇది ఋతు చక్రాలను మరియు ఒవ్యులేషన్ ను మెరుగుపరుస్తుంది.
• ఇన్సులిన్ థెరపీ: శరీరం తగినంత ఇన్సులిన్‌ను ఉత్పత్తి చేయలేని సందర్భాల్లో, టైప్ 1 డయాబెటిస్ మరియు కొన్ని టైప్ 2 డయాబెటిస్ కేసులకు ఇది అవసరం.
• సంతానోత్పత్తి మందులు: ఈ మందులను వ్యక్తి యొక్క వైద్య పరిస్థితి ఆధారంగా సంతానోత్పత్తి నిపుణుడు సూచిస్తారు.

క్రమం తప్పకుండా ఆరోగ్య పరీక్షలు చేయించుకోవడం మరియు మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ బృందంతో బహిరంగంగా మాట్లాడటం వలన ఏవైనా సమస్యలను పరిష్కరించడానికి మరియు అవసరమైన విధంగా చికిత్స ప్రణాళికలను అనుకూలీకరించడానికి సహాయపడుతుంది. మధుమేహాన్ని సరిగ్గా నిర్వహించడం మరియు మొత్తం ఆరోగ్యంపై దృష్టి పెట్టడం ద్వారా, చాలా మంది వ్యక్తులు తమ సంతానోత్పత్తిని మెరుగుపరచుకోవచ్చు మరియు విజయవంతమైన గర్భధారణ అవకాశాలను పెంచుకోవచ్చు.