Reviewed By: Dr. Sowmya Varudu, fertility specialist at Ferty9 Fertility Clinic, Rajahmundry
ఒక ఆడపిల్ల పుట్టక ముందే ఆమె అండాశయాలలో అండాల (గుడ్లు) నిల్వ అనేది తయారవుతుంది. మగవాళ్ళలో వీర్యం ఎప్పుడూ ఉత్పత్తి అవుతూ ఉంటుంది కానీ ఆడవాళ్ళలో అలా కాదు. వారిలో ఉన్న అండాల సంఖ్య జీవితాంతం కొద్ది కొద్దిగా తగ్గుతూ వస్తుంది. ఒక స్త్రీ యొక్క సంతానోత్పత్తి ఆమె జీవితంలోని వేర్వేరు సమయాల్లో ఎలా ఉంటుందో తెలుసుకోవాలంటే ఈ సహజమైన విషయాన్ని అర్థం చేసుకోవడం చాలా అవసరం.
స్త్రీలో వివిధ దశల్లో అండాల సంఖ్య
ప్రాథమిక జనన కణాలు (ప్రైమోర్డియల జెర్మ్ సెల్స్ – PGCs): ఇవి గుడ్లు మరియు వీర్యం తయారవ్వడానికి ముందు ఉండే కణాలు. గర్భం దాల్చిన ఐదో వారంలో, ఎదుగుతున్న బిడ్డ వెలుపల ఇవి మొదలవుతాయి. ఇవి జననేంద్రియ ప్రాంతానికి వెళ్తాయి, అక్కడే అండాశయాలు లేదా వృషణాలు తయారవుతాయి. Y క్రోమోజోమ్ అనే ఒక ప్రత్యేకమైన విషయం లేకపోతే, ఈ మొదట ఉండే కణాలు అండాశయాలుగా మారతాయి. Y క్రోమోజోమ్ ఉంటే వృషణాలుగా మారతాయి.
గర్భం యొక్క 20 వారాల సమయంలో (తల్లి గర్భంలో ఉన్నప్పుడు): ఒక ఆడపిల్ల తల్లి కడుపులో 20 వారాల వయస్సులో ఉన్నప్పుడు, ఆమె గరిష్టంగా ఆరు నుండి ఏడు మిలియన్ల వరకు అండాలను కలిగి ఉంటుంది. కానీ పుట్టే సమయానికి ఈ సంఖ్య బాగా తగ్గిపోయి ఒక మిలియన్కు చేరుకుంటుంది. Y క్రోమోజోమ్ పై ఉండే SRY అనే ఒక ప్రత్యేకమైన జీన్ మగ పిల్లవాడిలో వృషణాలు తయారు అవ్వడానికి ముఖ్యమైనది, కానీ ఆడపిల్లల్లో అండాశయాలు తయారు అవ్వడానికి కాదు. ఆడపిల్లల్లో ఈ SRY జీన్ ఉండదు. అందుకే వారిలో అండాశయాలు తయారవుతాయి. అండాశయాలలో అండాలు ఎలా తయారవుతాయి అనేది వేరే జీన్లు మరియు హార్మోన్ల ద్వారా జరుగుతుంది, SRY జీన్ దీనిలో నేరుగా పాల్గొనదు.
ఈ మొదట్లో ఉండే అండాల సంఖ్య స్త్రీ జీవితాంతం తగ్గుతూనే ఉంటుంది. ఆమెకు నెలసరి మొదలవ్వక ముందే ఈ తరుగుదల మొదలవుతుంది.
- యుక్తవయస్సు: ఒక అమ్మాయి పెద్దయ్యాక, మొదటిసారి నెలసరి వచ్చినప్పుడు, ఆమె అండాశయాలలో ఉండే అండాల సంఖ్య ఇంకా తగ్గిపోతుంది. అప్పుడు ఆమె దగ్గర దాదాపు 3 లక్షల నుండి 5 లక్షల వరకు అండాలు మాత్రమే ఉంటాయి.
- పునరుత్పత్తి సంవత్సరాలు: ప్రతి నెలసరిలో, అండాశయంలో చాలా చిన్న ఫాలికిల్స్ (గదుల్లాంటివి) పెరుగుతాయి. ఈ గదుల్లో గుడ్లు ఉంటాయి. కానీ సాధారణంగా వాటిలో ఒక ఫాలికిల్ మాత్రమే ఒక గుడ్డును విడుదల చేస్తుంది (దీన్నే ఒవ్యులేషన్ అంటారు). కొన్నిసార్లు ఒకటి కంటే ఎక్కువ గుడ్లు విడుదల కావచ్చు, అప్పుడే కవలలు లేదా ఎక్కువ మంది పిల్లలు పుట్టే అవకాశం ఉంటుంది. మిగిలిన ఫాలికిల్స్ ల్లోని గుడ్లు మాత్రం పనికిరాకుండా పోతాయి. ఒక అమ్మాయి పెద్దయ్యాక నెలసరి (పిరియడ్స్), మొదలైనప్పటి నుండి అది ఆగిపోయే వరకు (మెనోపాస్), ఆమె అండాశయాల నుండి నిజానికి విడుదలయ్యే గుడ్లు కేవలం 300 నుండి 500 మాత్రమే ఉంటాయి.
- రుతువిరతి సమయంలో (మెనోపాస్): ఒక స్త్రీ తన 30 ఏళ్ల చివరలో మరియు 40 ఏళ్ల మొదట్లో ఉన్నప్పుడు, ఆమె అండాశయాలలో గుడ్లు తగ్గిపోయే వేగం పెరుగుతుంది. మిగిలిన గుడ్ల నాణ్యత కూడా అంతగా ఉండదు. రుతువిరతి వచ్చే ముందు కొంతకాలం పాటు (పెరిమెనోపాజ్), హార్మోన్లు ఎక్కువ తక్కువ అవుతూ ఉంటాయి, దీనివల్ల నెలసరి కూడా సరిగ్గా రాదు. ఒక స్త్రీకి వరుసగా 12 నెలల పాటు నెలసరి రాకపోతే, అప్పుడు ఆమెకు రుతువిరతి వచ్చిందని డాక్టర్లు నిర్ధారిస్తారు. ఇది సాధారణంగా భారతదేశంలో 50 నుండి 52 సంవత్సరాల వయస్సులో జరుగుతుంది. ఈ సమయానికి, అండాశయాలలో గుడ్ల నిల్వ చాలా వరకు తగ్గిపోతుంది, కేవలం వెయ్యి కంటే తక్కువ ఆరోగ్యకరమైన గుడ్లు మాత్రమే మిగిలి ఉంటాయి.
అండాశయ నిల్వను ప్రభావితం చేసే అంశాలు
ఒక స్త్రీలో గుడ్ల సంఖ్య ఎంత ఉంటుంది అనేది ముఖ్యంగా ఆమె వయస్సు మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. కానీ, కొన్ని ఇతర విషయాలు కూడా గుడ్లు తగ్గిపోయే వేగాన్ని మార్చగలవు:
- కుటుంబ చరిత్ర (జన్యుశాస్త్రం): మీ కుటుంబంలో ఎవరికైనా త్వరగా నెలసరి ఆగిపోయినట్లయితే, మీకు కూడా మొదట్లో తక్కువ గుడ్లు ఉండవచ్చు లేదా అవి త్వరగా తగ్గిపోవచ్చు.
- వైద్య చికిత్సలు: క్యాన్సర్ కోసం చేసే కీమోథెరపీ, రేడియేషన్ వంటి చికిత్సలు అండాశయాలను దెబ్బతీసి గుడ్ల సంఖ్యను బాగా తగ్గిస్తాయి.
- అండాశయానికి ఆపరేషన్: అండాశయంలో తిత్తులు తీయడం వంటి ఆపరేషన్లు చేసినప్పుడు కొన్నిసార్లు అండాశయంలోని కణాలు మరియు గుడ్లు ఉండే సంచులు (ఫాలిక్యుల్స్) నష్టపోవచ్చు.
- పొగ త్రాగడం: కొన్నిసార్లు సిగరెట్ తాగడం మరియు ఎక్కువగా మద్యం సేవించడం కూడా గుడ్ల సంఖ్య తగ్గిపోవడానికి కారణం కావచ్చు.
- కటి ప్రాంతంలో తీవ్రమైన ఇన్ఫెక్షన్లు: పెల్విక్ ఇన్ఫ్లమేటరీ డిసీజ్ (PID) వంటి ఇన్ఫెక్షన్లు అండాశయాలను మరియు ఫెలోపియన్ ట్యూబ్లను దెబ్బతీస్తాయి.
- శరీరంలోని రోగనిరోధక శక్తి తన పైనే దాడి చేసే వ్యాధులు (ఆటో-ఇమ్యూన్ వ్యాధులు): కొన్ని రకాల ఆటో-ఇమ్యూన్ వ్యాధులు అండాశయాలలో గుడ్లు త్వరగా తగ్గిపోయేలా చేస్తాయి.
స్త్రీలలో అందుబాటులో ఉన్న అండాల సంఖ్య వారి సంతానోత్పత్తిని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుంది?
ఒక స్త్రీలో ఉండే అండాల సంఖ్య ఆమె గర్భం దాల్చే అవకాశాలను చాలా ముఖ్యంగా ప్రభావితం చేస్తుంది. సహజంగా పిల్లలు పుట్టాలన్నా, IVF లాంటి టెక్నాలజీ ద్వారా ప్రయత్నించాలన్నా, అండాల సంఖ్య ఒక ముఖ్యమైన విషయం. అది ఎలాగో ఇక్కడ తెలుసుకుందాం:
(A) గర్భం వచ్చే అవకాశాలు:
- తక్కువ అండాల నిల్వ (కొన్ని గుడ్లు మాత్రమే ఉండటం):
- సహజంగా గర్భం దాల్చే అవకాశాలు తగ్గుతాయి.
- గుడ్లు తక్కువగా ఉంటే, ఫలదీకరణం చెందడానికి మంచి గుడ్లు తక్కువగా ఉంటాయి.
- గుడ్డు, వీర్యం కలిసి ఆరోగ్యకరమైన పిండంగా మారే అవకాశం తక్కువ.
- గుడ్లు తక్కువగా ఉన్న మహిళలకు గర్భం రావడానికి ఎక్కువ సమయం పట్టవచ్చు.
(B) సంతానోత్పత్తి ట్రీట్మెంట్లకు శరీరం ఎలా స్పందిస్తుంది:
- అండం విడుదల కోసం మందులు: అండాల నిల్వ తక్కువగా ఉన్న మహిళలకు ఈ మందులు వేసినా తక్కువ గుడ్లు మాత్రమే తయారవుతాయి. కాబట్టి ఫలదీకరణం కోసం తక్కువ గుడ్లు అందుబాటులో ఉంటాయి.
- ఇన్ విట్రో ఫెర్టిలైజేషన్ (IVF): IVF అంటే స్త్రీ అండాశయం నుండి గుడ్లు తీసి, ల్యాబ్లో భర్త వీర్యంతో కలపడం. తర్వాత తయారైన పిండాలను గర్భాశయంలో పెట్టడం. అండాల నిల్వ తక్కువగా ఉంటే, తీసే గుడ్లు తక్కువగా ఉంటాయి. దీనివల్ల మంచి పిండాలు తక్కువగా తయారవుతాయి, అవి గర్భాశయంలో అతుక్కోవడం కూడా కష్టంగా ఉండవచ్చు.
- సక్సెస్ రేట్లు: సాధారణంగా, అండాల నిల్వ తక్కువగా ఉన్న మహిళలకు, అదే వయస్సులో ఉండి సాధారణ అండాల నిల్వ ఉన్న మహిళలతో పోలిస్తే IVF సక్సెస్ అయ్యే ఛాన్స్లు తక్కువగా ఉంటాయి. ఎందుకంటే తీయడానికి తక్కువ గుడ్లు ఉంటాయి.
(C) గర్భం పోయే ప్రమాదం మరియు జన్యుపరమైన సమస్యలు:
ఎక్కువ ప్రమాదం: అండాల సంఖ్య తక్కువగా ఉంటే, అది తరచుగా అండాశయ నిల్వ తగ్గిపోవడంతో ముడిపడి ఉంటుంది. దీనివల్ల పిండాలలో జన్యుపరమైన లోపాలు వచ్చే ప్రమాదం పెరుగుతుంది. అలా జరిగితే గర్భం పోయే అవకాశాలు కూడా ఎక్కువవుతాయి.
(D) సమయం యొక్క విలువ:
తొందరగా తగ్గిపోవడం: మహిళల వయస్సు పెరుగుతున్న కొద్దీ, ముఖ్యంగా 30 ఏళ్ల మధ్య తర్వాత అండాశయ నిల్వ చాలా వేగంగా తగ్గిపోతుంది. ఇప్పటికే తక్కువ నిల్వ ఉన్న మహిళలకు, ఈ తగ్గింపు వల్ల పిల్లలు పుట్టే అవకాశాలు త్వరగా తగ్గిపోతాయి.
ముగింపు:
ఒక ఆడపిల్ల పుట్టినప్పటి నుండి ఆమె అండాశయాలలో ఉండే అండాల సంఖ్య జీవితాంతం కొద్ది కొద్దిగా తగ్గుతూ వస్తుంది. యుక్త వయస్సు వచ్చేసరికి ఈ సంఖ్య 3 లక్షల నుండి 5 లక్షల వరకు ఉంటుంది. నెలసరి ఆగిపోయే సమయానికి (మెనోపాస్), అండాల సంఖ్య చాలా తగ్గిపోతుంది, దానివల్ల గర్భం దాల్చే అవకాశాలు కూడా తక్కువగా ఉంటాయి. వయస్సు, కుటుంబ చరిత్ర (జన్యుశాస్త్రం), వైద్య చికిత్సలు, అండాశయానికి చేసిన ఆపరేషన్లు, పొగ త్రాగడం మరియు కొన్ని రకాల రోగాలు అండాల సంఖ్యను ప్రభావితం చేస్తాయి. ఒక స్త్రీ జీవితంలోని వేర్వేరు దశల్లో ఆమె సంతానోత్పత్తి ఎలా ఉంటుందో తెలుసుకోవడానికి ఈ విషయాలన్నీ అర్థం చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం.